ANAYASA MAHKEMESİ BİREYSEL BAŞVURU KARARLARI

Türkiye Cumhuriyeti Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne 1954 yılında taraf olmuş; Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine bireysel başvuru hakkını 1987’de, zorunlu yargılama yetkisini ise 1990 yılında kabul etmiştir. 2004 yılında yapılan anayasa değişikliğiyle de başta Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi olmak üzere, Türkiye’nin taraf olduğu temel hak ve özgürlüklere ilişkin uluslararası sözleşmelere, kanunların üzerinde bir değer atfedilmiştir. Temel haklarla ilgili “evrensel ölçütlere” atıf yapan değişikliklerin son halkasını ise, 2010 yılında yapılan Anayasa değişikliğiyle Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yolunun açılması oluşturmuştur.

Bireysel başvurunun uygulamaya geçirilmesiyle, kamu gücünü kullanan kişi ve kurumların sebep olduğu hak ihlallerine karşı 23 Eylül 2012 tarihinden itibaren anayasal yargı denetimi başlatılmıştır. Buna göre, 23 Eylül 2012 tarihi itibarıyla herkes, Anayasa’mızda güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinden, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesine başvurabilmektedir.

Anayasa Mahkemesi'ne Bireysel Başvuru Hakkında

Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru, ülkemiz içinde etkin olan tüm hukuki süreçlerin tüketilmesinden sonra bireyler tarafından başvurulabilecek bir yargı yoludur.

Bireysel başvuru, bireylerin özel hukuk ilişkilerini kapsamaz. Bireysel başvuru, devletin kamu gücünden kaynaklanan hak ihlâllerini kapsamaktadır.

Bireysel başvuru, Anayasa tarafından teminat altına alınmış olan temel hak ve özgürlükleri kapsamasının yanında, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin imzalayarak kabul etmiş olduğu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki insan haklarının gözetilmesini kapsamaktadır.

Bireysel başvuru, bir yönüyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurulara benzerlik göstermektedir.